+7 (727) 267-28-83

СДатулы

«Қазақстан кітаптары» қызметінің Ораз Жандосов атындағы оқу залында қазақтың батыры, би және шешен, Кіші жүз қазақтары қозғалысының жетекшісі Сырым Датұлының 300 жылдығына арналған «Азаттықтың алғашқы сардары» атты кітап көрмесі ұйымдастырылды.

Сырым Датұлы 1723 жылы Батыс Қазақстан облысының қазіргі Сырым ауданында дүниеге келген. Ол 1783-1797 жылдары Кіші Орда қазақтарының ұлттық феодалға қарсы және отаршылдыққа қарсы қозғалысының жетекшісі, Қазақ Байұлы руының старшинасы болды.

Сырым Датұлы 1773-1775 жылдардағы Пугачев көтерілісінің қатысушысы. Граф Александр Суворовтың П. И. Панинге жолдаған 1775 жылғы 22 маусымдағы баяндамасында С. Датұлын көтерілістің ең белсенді қатысушыларының бірі ретінде атайды. Сырым батыр Кіші жүздегі  Байұлы тайпасының Байбақты руынан шыққан. Көтеріліс басталғанға дейін Нұралы ханның сенімді өкілі болды.

Батыр Сырым Датұлының қозғалысы қазақ музыкалық ән мәдениетінде елеулі із қалдырды. «Сырым сазы» күйі шықты. Халық жадында ол Орал казактарының шабуылынан қорғаушы және халықтық мүдделер үшін күресуші ретінде қалды.

Кітап көрмесінің мақсаты – оқырмандарды білікті жауынгермен ғана емес, дипломат және саясаткермен таныстыру, сондай-ақ жастардың бойында патриоттық сезімдерді қалыптастыру және қазақ халқының тарихи өткеніне құрмет көрсету.

«Азаттықтың алғашқы сардары» кітап көрмесінде батырдың өзі  және көтерілістері туралы энциклопедиялар, өмірбаяндық анықтамалықтар, тарихи кітаптар, көркем әдебиеттер: «Батыр Срым», «Сырым Датұлы (1742-1802 жж.)», «Қазақ халқының тарихи тұлғалары»,  «Импрам, достойный ханов...Наши современники», «Кіші жүздің билері мен батырлары» және т.б. әдебиеттер ұсынылған.

Қазіргі Қазақстанда Сырым Датұлының есімі ұлт-азаттық қозғалыстың көшбасшысы ретінде танымал. 2000 жылы Орал қаласында батырдың құрметіне ескерткіш орнатылды. Батыс Қазақстан облысының халқы аңыз бойынша ұлт-азаттық қозғалыс пайда болған Сырым-төбе атап кеткен жер, қазіргі Сырым ауданында  2007 жылы Сырым Датұлы мемориалдық кешені салынды.

Кітап көрмесіне шақырамыз!